مصالح ساختمانی ” انواع تیرچه های ساختمان ”
۱- تیرچه پیش ساخته خرپایی : تیرچه های پیش آماده از دو نوع ” خرپایی فولادی ” و ” پاشنه بتنی” تشکیل می شود و اگر دارای قالب سفالی باشند، ” تیرچه کفشک دار ” یا کفشک تیرچه نامیده می شود.
تیرچه های پیش آماده خرپایی برای تحمل مراحل دوگانه باربری، از اجزای زیر تشکیل می شود :
- عضو کششی
- میلگردهای عرضی
- میلگردهای بالایی
الف : عضو کششی : در مرحله آغازین باربری تیرچه ها، فولاد زیرین خرپایی به عنوان عضو کششی خرپای تیرچه، باید بتواند تحمل نیروی کششی ( حاصل از لنگر خمشی ) ناشی از وزن خود تیرچه ها را در زمان حمل و نقل داشته باشد و همیطور قادر باشد تا نیروی کششی ( حاصل از لنگر خمشی ) ناشی از وزن مرده سقف در فاصله محور تا محور تیرچه ها و بین ۲ تکیه گاه موقت ( شمعبندی ) را تحمل کند.
در مرحله دوم باربری تیرچه ها، فولاد زیرین خرپایی به عنوان عضو کششی تیر T عمل خواهد کرد.
حداقل تعداد میلگرد کششی ۲ عدد می باشد و سطح مقطع میلگردهای کششی از طریق محاسبه تعیین خواهد شد. توصیه شده است که قطر میلگردهای کششی از ۸ میلیمتر کمتر و از ۱۶ میلیمتر بیشتر نباشد. برای صرفه جویی در مصرف فولاد و پیوستگی بهتر آنها با بتن، اکثراً از میلگرد آجدار به عنوان عضو کششی استفاده می نمایند.
میلگردهای عرضی : در مرحله آغازین باربری، میلگردهای عرضی بمانند عضو مورب خرپایی عمل کرده و به کمک اعضای کششی و بالایی، ایستایی لازم را برای تحمل وزن خود تیرچه ( در هنگام حمل و نقل ) و وزن مرده سقف بین تکیه گاههای موقت ( در هنگام اجرا ) تأمین می کنند.
در مرحله دوم باربری تیرچه ها، میلگردهای عرضی، پیوستگی لازم بین میلگرد کششی خرپایی و بتن پوششی ” بتن درجا ” را تأمین خواهند کرد. در همین راستا میتوان گفت که مقابله با نیروی برشی تیر T به وسیله میلگردهای عرضی انجام می پذیرد. در گونه های متفاوتی از انواع تیرچه های پیش آماده، در خرپایی به جای استفاده از میلگرد و ورق خم کاری شده از عضو کششی ” میلگردهای عرضی ” و ” میلگردهای بالایی ” استفاده می نمایند.
این میلگردها به منظور موارد زیر در تیرچه مصرف می شوند :
- تأمین اینرسی لازم جهت مقاومت تیرچه در هنگام حمل و نقل
- تأمین مقاومت لازم جهت تحمل بار بلوک و بتن پوششی در بین تکیه گاههای موقت، پیش از به مقاومت رسیدن بتن
- تأمین پیوستگی لازم بین تیرچه ها و بتن پوششی
- تأمین مقاومت برشی مورد نیاز تیرچه ها
میلگرد بالایی : در مرحله آغازین باربری، فولاد تعبیه شده در قسمت بالایی تیرچه ها، به عنوان میلگرد بالایی خرپایی عمل کرده و به کمک دیگر اعضای خرپایی، وزن تیرچه ها را زمان حمل و نقل و همچنین وزن مرده سقف را در فاصله دو تکیه گاه موقت ( هنگام قالب بندی و بتن ریزی پیش از به مقاومت رسیدن بتن پوششی ) تحمل می نماید.
در مرحله دوم باربری تیرچه ها اگر میلگرد بالایی در ضخامت بتن پوششی و بالاتر از سطح بلوکها قرار بگیرد، در نقش فولاد افت حرارتی مقطع مرکب سقف عمل می نماید( در مقطع تیر T ) و در صورتی که پایین تر از سطح بلوکها قرار گرفت، نقشی ایفا نمی کند.
۲- تیرچه پیش آماده پیش تنیده : این گونه از تیرچه ها که فقط در کارخانه های مجهز به تولید میرسد از مقطع بتنی T و سیم های فولادی با مقاومت بالا (kg/cm²۱۷۵۰۰ تا kg/cm²۱۹۰۰۰) تشکیل خواهد شد. سیم ها را قبل از بتن ریزی تیرچه ها توسط جک هایی تحت کشش قرار می دهند و پس از حصول مقاومت لازم بتن، آنها را آزاد می نمایند. در نتیجه بتن تیرچه ها تحت تنش فشاری قرار خواهد گرفت.