1- آهک های هوایی (چاق):
این نوع آهک در زمان تبدیل به کربناب، سفت می شود و حدود 85 تا 100 درصد Cao در خود دارد که به همین جهت به سرعت شکفته شده و حرارت زیادی را ایجاد می کند.
2. آهک های نیمه آبی (لاغر):
آهک های نیمه آبی مقداری ناخالصی رسی با خود به همراه دارند و حدود 75 تا 85 درصد از آهک تشکیل شده اند. این نوع آهک در مواجهه با آب به سرعت سخت شده و نسبت به آهک های هوایی مقاومت بیشتری دارند.
3. آهک های آبی:
در اثر پختن و نرم کردن سنگ های آهکی رسدار، آهک های آبی بدست می آیند. این نوع آهک 65 تا 75 درصد CaO در خود جای داده و در مواجهه با آب سفت شده ولی سرعت شکفته شدت آن بسیار کم می باشد.
4. شفته آهک:
شفته آهک از مخلوط شدن خاک و شن به همراه درغاب آهک بدست می آید و ویژگی آن این می باشد که برای سخت شدن به هوا نیازمند نیست. شفته آهک بیشتر به عنوان ملات آبی استفاده می شود.
مشخصات شفته آهک:
• مقدار آهک مورد استفاده بین 350 تا 200 کیلوگرم دوغاب آهک شکفته چاق در هر متر مکعب است.
• خاک مورد استفاده برای شفته باید دارای 30 درصد دانه های سنگی باشد.
• زمان گرفتن شفته بر حسب درجه حرارت متفاوت است. برای بارگذاری بر روی شفته (آغاز عملیات ساختمانی) باید حداقل 5 روز از زمان ریختن آن بگذرد، بصورتی که شفته افت لازم را کرده باشد.
• شفته آهکی را برای آنکه دانه های رسی آهک احاطه گردند، باید با دوغاب آهک و خاک ساخت شود. در حالتی که از آهک خشک استفاده شود، آب اضافه شده پیش از تولید شیر آهک، دانه‌های رسی را احاطه می کنند و در عمل ترکیب ناقصی به وجود می آید.
خواص ملات های آهکی
1. همنشینی با سایر مصالح ساختمانی:
به دلیل میل ترکیبی فراوان آهک باید در ساختمان از همنشینی فلزاتی چون سرب، روی، آلومینیوم و آهن با ملات آهکی جلوگیری کرد و با قیراندود کردن، پیچیدن نوار عایق یا رنگ آمیزی با رنگ های مقاوم فلزات از پوسیدن تدریجی آنها جلوگیری کرد.
2. رنگ پذیری:
سطح اندود از آهک خشک نشده موجب از بین رفتن رنگ آمیزی می شود. این تاثیر بر روی رنگ های روغنی بیشتر است و رنگ را تجزیه کرده از بین می برد.
3. اختلاط با سایر ملات‌ها:
اضافه کردن آهک به برخی روکش های گچ، مشکلی ندارد، ولی در برخی که به نام روکش های سولفات کلسیم دار خشک معروف هستند، مشکلاتی به وجود می آورد. با اضافه کردن آهک شکفته به ملات های سیمانی، کارایی آنها بیشتر می شود. آهک را نباید با سیمان های دارای اکسید آلومینیوم مخلوط کرد.
4. کارایی:
یکی از ویژگی های بزرگ ملات های آهکی بر ملات های سیمانی، انقباض نسبتاً اندک آنها پس از خشک شدن است که باعث می شود با مخلوط کردن آهک در ملات های سیمانی، کارایی آنها بیشتر شود.
5. خودگیری:
برای استفاده از ملات آهکی در دیوارهای ضخیم، به دلیل اینکه خودگیری ملات به با سرعت کمی انجام می شود، پس از مدت زیادی کامل می شود. به دلیل افزایش سرعت در سخت شدن به آنها مقداری سیمان اضافه می شود.
6. سرما:
سرما سرعت خودگیری ملات آهکی را کم می کند و به همین منظور مخلوط های آهکی لاغر را نباید در نقاط سردسیر مورد استفاده قرار داد.
7. مقاومت مکانیکی:
مقاومت در برابر فشار در ملات های مختلف آهکی متفاوت است، اما ملات ماسه آهک که پس از ملات ماسه سیمان پرمصرف ترین آنها می باشد، باید پس از 28 روز در هوای نمناک دارای 10 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع مقاومت فشاری و نصف آن مقاومت خمشی باشد.
حمل و نقل و نگهداری:
آهک زنده را باید با استفاده از آب و دی اکسید کربن هوا نگهداری کرد و همانند سیمان در ظروف مخصوص و کیسه های آب بندی شده حفظ نمود. مشخصات آهک باید روی ظروف حمل و کیسه ها نوشته شود. چنانچه آهک مدتی را در انبار بگذراند و از نظر کیفیت در آن تردید وجود باشد، باید آزمایش کیفیت آنرا قبل از مصرف انجام داد.
آهک های مناسب برای مصارف گوناگون
موارد مصرف نوع آهک
ملات‌های ماسه آهک، گل آهک و…، پایدار کردن خاک در راه سازی، خشت های پایدار شده با آهک، شفته آهکی، پی سازی در خاک های معمولی، بتن آهکی سنگین یا متخلخل. خمیر یا گرد آهک شکفته ای که به صورت دوغاب درآمده باشد (آهک سفید)
ملات و اندود ساختمان های دریایی، پی‌سازی در خاک های سولفات دار با سولفات زیاد آهک های آبی (آهک‌های لاغر)
پی سازی در خاک های سولفات دار با سولفات کم آهک های نیمه آبی (خاکستری)
پایدار کردن خاک در راه سازی، آجر ماسه آهکی، بتن آهکی سنگین و متخلخل، سیمان آهک پوزولان و آهک سرباره آهک زنده کلسیمی پرمایه
شفته پی سازی ساختمان های کم ارتفاع دوغاب آهک کم مایه